U ime slobode mišlјenja, dižemo glas protiv harangi

Nobelovom komitetu, u Stokholmu, inostranoj i domaćoj javnosti pismom se obratilo 120 srpskih intelektualaca povodom odluke o dodeli nagrade za književnost Peteru Handkeu

Od trenutka kada je Nobelov komitet za književnost objavio odluku o dodeli nagrade za književnost Peteru Handkeu u jednom delu regionalnih, zapadnih i domaćih medija, odnosno političke javnosti, pokrenuta je politička kampanja protiv književne odluke, a posebno protiv neknjiževnih javnih stavova austrijskog pisca. Takvi ostrašćeni glasovi negacije autorskog pogleda na društvo i politiku predstavlјaju pretnju vrednosti slobodnog mišlјenja, onog mišlјenja po kome nema zaštićenih ocena i zaklјučaka o lјudima i događajima. Nemogućnost uskraćivanja prava na slobodno mišlјenje o svemu što se događa u društvima, poništava se onako kako se to čini u Handkeovom slučaju.

Ovde ističemo samo dva dalekosežna obeležja demonizacije dobitnika Nobelove nagrade za književnost. Najveći broj regionalnih i zapadnih kritičara Handkea ne referira na njegovo delo već na njegove javne političke i nacionalne stavove o Srbima tokom razbijanja jugoslovenske države i o Slobodnu Miloševiću. Ono što je karakteristično u žestokim kritikama liberala i demokrata, svakako je njihovo preuzimanje totalitarnih sredstava u napadima na književnika Handkea. Pisci koji su se odvažili da slobodno pišu i misle u totalitarnim sistemima bili su izloženi napadima svake vrste a ponekad i osudama koje su ih koštale života. Današnji kritičari neknjiževnih stavova dobitnika Nobelove nagrade o Srbima tokom poslednje decenije HH veka samo obnavlјaju arsenal obračuna sa piscima iz totalitarnih vremena. To su sredstva diskvalifikacije stvaraoca zbog njegovih javnih stavova.

Druga posledica ovih kritika je zapravo najveća moguća optužba i Švedske akademije i Handkea. Jedna grupacija kritičara tvrdi da je Handke opravdavao genocid a da je Švedska akademija ušla u „genocidalni biznis“. Na ovu diskvalifikaciju se mora odgovoriti na dva načina. Ako težimo istini o društvenoj stvarnosti onda moramo da se oslonimo na naučnu a ne političku, medijsku ili sudsku ocenu koja se utvrđuje preglasavanjem sudija u odlučivanju. Pojam genocida znači istreblјivanje svih kategorija stanovništva jedne nacije. U HH veku genocidi su zabeleženi nad Jermenima, Jevrejima, Srbima. Drugo, na prostoru bivše Jugoslavije tokom ratnih zbivanja 1991-1995 (1999) nije bilo genocidnih radnji. Svaka politička upotreba pojma genocida u Handkeovom slučaju je uvreda za milione žrtava tokom proteklog veka na prostoru ovog dela sveta.

Handke nigde nije govorio o genocidu. On se uvlači u priču o genocidu, da bi se Srbi, uprkos naučnim znanjima i činjenicama, uprkos istini o izuzetno kompleksnom događaju kao što su ratni sukobi i razbijanje Jugoslavije, demonizovali.

Mi, u ime slobode mišlјenja, dižemo glas protiv  harangi u delu zapadne javnosti protiv Handkea i  ujedno se protivimo obnovi totalitarnih sredstava  osporavanja prava savremenom čoveku da kaže šta misli, a da ne bude zbog toga razapinjan i da mu se pri tom  ugrožava nagrada za književnoumetničko delo.

Srpski univerzitetski profesori, naučnici, književnici

U Beogradu, 30. novembra 2019. godine

1. Prof. dr Zoran Avramović, naučni savetnik

2. Prof. dr Slobodan Antonić, Univerzitet u Beogradu

3. Mikan Aničić, likovni umetnik

4. Petar Arbutina, književnik

5. Dr Dejan Antić, Univerzitet u Nišu

6. Prof. dr Mila Alečković, Univerzitet u Kosovskoj Mitrovici

7. Prof. Yves Bataille (Iv Bataj), Pariz- Beograd

8. Prof. dr Jovan Bazić, Univerzitet u Kosovskoj Mitrovici

9. Matija Bećković, SANU

10. Miloš Biković, scenski umetnik

11. Blagoje Baković, književnik

12. Danilo Bećković, filmski reditelј

13. Prof. dr Milan Brdar, naučni savetnik

14. Prof. dr Boris Bratina,Univerzitet u Kosovskoj Mitrovici

15. Laura Barna, književnica

16. Prof. dr Dragiša Bojović, Univerzitet u Nišu

17. Prof. dr Zoran Božović, Univerzitet u Beogradu i književnik

18. Prof. dr Rade Božović, Univerzitet u Beogradu

19. Prof. dr Slobodan Vladušić, Univerzitet u Novom Sadu i književnik

20. Milovan Vitezović, književnik

21. Dimitrije Vojnov, filmski scenarista

22. Prof. dr Vera  Vratuša-Žunjić, Univerzitet u Beogradu

23. Prof. Dr Mladen Vilotijević, Univerzitet u Beogradu

24. Prof.dr Milanko Govedarica, Univerzitet u Beogradu

25. Prof. dr Nebojša Grubor, Univerzitet u Beogradu

26. Prof. dr Jovan Dušanić, Univerzitet u Beograd

27. Prof. dr Lazar Davidović, Medicinski fakultet u Beogradu

28. Dr Jelena Damnjanović, profesor

29. Ljubodrag Dimić, akademik SANU

30. Bora Dugić, muzički umetnik

31. Prof. dr Neđo Danilović, predsednik međunarodnog udruženja metodologa društvenih nauka

32. Prof. dr Ljubiša Despotović, naučni savetnik

33. Gojko Đogo, književnik

34. Ljubiša Đidić, književnik

35. Prof. dr Brislav Đukanović, Univerzitet Donja Gorica, Podgorica

36. Prof. dr Miša Đurković, naučni savetnik

37.  Mladen Đorđević, filmski reditelј

38. Prof. dr Nenad Živanović, Univerzitet u Nišu

39. Bogdan Zlatić, publicista

40. Srba Ignjatović, književnik

41. Dr Bojan Jovanović, naučni savetnik

42. Dr Slobodan Janković, naučni saradnik

43. Živadin Jovanović, diplomata

44. Prof. dr Aleksandar Jokić, univerzitet u Portlandu

45. Prof. dr Zoran Jevtović, Univerzitet u Nišu

46. Prof. dr Mirolјub Jevtić, Univerzitet u Beogradu

47. Dušan Jovović, vizuelni umetnik

48. Vladimir Kanjuh, akademik SANU

49. Dr Snežana Kanjuh

50. Emir Kusturica, filmski reditelј i književnik

51. Dr Slobodan Kanjevac, predsednik Srpskog filozofskog društva

52. Vladimir Kecmanović, književnik

53. Prof. dr Aleksandar Kostić, Univerzitet u Kosovskoj Mitrovici

54. Prof. dr Miloš Ković, Univerzitet u Beogradu

55. Prof. dr Miloš Kovačević, Univerzitet u Kragujevcu

56. Prof. dr Voja Kovačević, Univerzitet Istočno Sarajevo

57. Dragolјub Kojčić, diplomirani filozof

58. Miloš Knežević, politikolog

59. Prof. dr Dragolјub Kočović, Univerzitet u Beogradu

60. Mr Anđelka Kovač, profesor klavira, Istočno Sarajevo

61. Prof. dr Aleksandra Kostić Tmušić, Univerzitet u Kosovskoj Mitrovici

62. Dr Bogdana Kolјević Griffith, naučna saradnica

63. Prof. dr Biserka Košarac, Univerzitet u Istočnom Sarajevu

64. Nebojša Lapčević, književnik

65. Milica Lilić, književnica

66. Prof. dr Milo Lompar, Univerzitet u Beogradu

67. Dr Aleksandar Lukić, profesor

67. Prof. dr Miodrag Marković, dopisni član SANU

68. Prof. dr Božo Milošević, Univerzitet u Novom Sadu

69. Prof. dr Ema Milјković, Univerzitet u Beogradu

70. Prof. dr  Ljubinko Milosavlјević, Univerzitet u Nišu

71. Miodrag Maksimović, književnik

72. Dr Nenad Miloradović

73. Prof. dr  Sofija Miloradović, Univerzitet u Kosovskoj Mitrovici

74. Prof. dr Srđan Milašinović, Univerzitet u Beogradu

75. Prof. dr Ljubiša Mitrović, Univerzitet u Nišu

76. Dragan Novović, advokat, Novi Pazar

77. Želidrag Nikčević, književnik

78. Dr Nada Novaković, naučna saradnica

79. Prof. dr Predrag Piper, SANU

80. Prof. dr Aleksandar Petrović, Univerzitet u Beogradu

81. Prof. dr  Duško Prelević, Univerzitet u Beogradu

82. Miloš Petrović, književnik

83. Bratislav Petković, dramski pisac

84. Prof. dr Bilјana Pavlović, Univerzitet u Kosovskoj Mitrovici

85. Prof. dr Aleksandar M. Petrović, Univerzitet u Kosovskoj Mitrovici

86. Prof. dr Radomir V. Popović, Bogoslovski fakultet

87. Prof. dr Valentina Pitulić, Univerzitet u Kosovskoj Mitrovici

88. Dr Aleksandar Raković, naučni savetnik

89. Prof. dr Ivan Radosavlјević, Univerzitet u Beogradu

90. Prof. dr Aleksandar Rastović, naučni savetnik

91. Prof. dr Branko Rakić, Univerzitet u Beogradu

92. Dr Nada Raduški, naučna savetnica

92  Zoran Radisavlјević, književnik

93. Prof. dr  Mitra Relјić, Univerzitet u Kosovskoj Mitrovici

94. Selimir Radulović, književnik

95. Miodrag Radonjić, scenski umetnik

96. Tiodor Rosić, književnik

97. Prof. dr Jovo Radoš, Univerzitet u Novom Sadu

98. Prof. dr Slobodan Relјić, Univerzitet u Beogradu

99. Milan Ružić, književnik

100. Živjin Rakočević, književnik

101. Prof. dr Milomir Stepić,naučni savetnik

102. Prof. dr Dragan Stanić, Univerzitet u Novom Sadu

103. Đorđo Sladoje, književnik

104. Bojan Suđić, dirigent i profesor na FMU

105. Dr Milivoje Srebro, profesor na Univerzitetu Montenj u Bordou

106. Prof. dr Vuk Dejan Stanković, Univerziziet u Beogradu

107. Prof. dr Dragana Sarajlić, Univerzitet u Kosovskoj Mitrovici

108. Salih Selimović, profesor istorije, Sjenica

109. Prof. dr Darko Tanasković, Univerzitet u Beogradu

110. Prof. dr Sreto Tanasić, dopismi član ANURS

111. Prof. dr Srđa Trifković, Univerzitet ST, FPN UBL

112. Milosav Tešić, akademik SANU

113. Slavenko Terzić, dopisni član SANU

114. Radomir Ulјarević, književnik

115. Dr Dragan Hamović, književnik

116. Petar Cvetković, književnik

117. Prof. dr Ljilјana Čolić, Univerzitet u Beogradu

118. Prof dr  Srđann Šlјukić, Univerzitet u Novovm Sadu

119. Prof.dr Marica Šlјukić, Univerzitet u Novovm Sadu

120. Prof. dr Bgolјub Šijaković, Bogoslovski fakultet

121. Prof. dr Mihailo Šćepanović, Univerzitet u Beogradu

122. Prof. dr Uroš Šuvaković, Univerzitet u Beogradu