26. januar 2016. godine
Junak Đevojka
Cjelovečernja predstava Jelene Mile govori o čuvenoj bici na Mojkovcu koju su Crnogorci vodili da bi se srpskoj vojsci obezbjedila odstupnica. Nakon premijere na Mojkovcu predstava, u proizvodnji Justin theatre Prosuction iz Stokholma, izvedena je u Sava centru u Beogradu i pozorištu Verket iz Stokholma i nastavlja svjoj život obilježavanja stogodišnjice Mojkovačke bitke
Jelena Mila na sceni kao Vasilija Vukotić. Kostim je urađen u radionici porodice Rakočević po uzoru na original crnogorske nošnje s dvora kralja Nikole |
(Stokhoplm, Dijaspora)- U Mojkvcu je 7. januara ove godine premijerno izvedena mondrama Junak Đevojka Jelene Mile (Jelena Ivanišević- Paunović). Monodrama je izvedena tačno na stogodišnjicu čuvene Mojkovačke bitke. To Badnje večeri 1916. krenulo se pod komandom serdara Janka Vukotića u bitku koja će otjelotvoriti sestrinsku ljubav Srbije i Crne Gore i pretvoriti je u veliku žrtvu, istovremeno i pobjedu koja će odlučiti sudbinu i Srbije i Crne Gore, ali i očekivanja velesila. Tog Božića Crnogorci su spartanksi odbranili odstupnicu srpskoj vojsci. Tu se ocrtavala jasno ona čelična volja sa kojom su sva mučeništva za njih bila sitna, spram slave koju su doživjeli.
Cjelovečernja predstava govori o dvije bitke Crnogoraca iz tog vremena; jednoj koja se vodila na moru, prilikom dolaska Crnogoraca dobrovoljaca iz Amerike i odsutnoj bici na Mojkovcu koja je baš tu vođena da bi se srpskoj vojsci obezbjedila odstupnica.
Jelena Ivanišević, koja je kompletan autor predstave, ovaj istorijski događaj približila je današnjem čovjeku na osnovu originalnih zapisa iz dnevnika Vasilije Vukotić, kćerke serdara Janka Vukotića armijskog generala, koja je aktivno učestvovala u borbi. Oslanjajući monodramu, pored originalnog dnevnika Vasilije Vukotić, na manje poznat ali istorijski provjeren i potvrđen podatak, Jelena Ivanišević približava još jednu bitku Crnogoraca koja se istovremeno odvijala sa Mojkovačkom bitkom ali samo na moru. Reč je o dolasku brodova dobrovoljaca iz Amerike 1915-1916.
Dvije bitke od kojih je satkana monodrama odredile su život mnogih a posebno život bratsava Vukotić i Ivanišević odakle potiče dramska umjetnica Jelena Ivanišević. Naime, Jelenina baka po ocu je Vida - Vidosava Vukotić udata Ivanišević s Čeva. Tako da je Jelenina baba-tetka bila Vasilija Vukotić. Sa majčine strane njen đed bio je Vido Brković barjaktar prvog broda dobrovoljaca koji su došli iz Amerike avgusta 1915. To je prvi brod preživjelih Crnogoraca koji su došli da brane svoje domove. Drugi brod je nastradao isti dan kada se vodila Mojkovačka bitka.
Pisac monodrame Junak Đevojka opredelio se, što je za ukupan dojam o predstavi i događaju o kojem govori značajno da o dolasku brodova govori guslarska pesma koju izvodi mladi guslar Maksim Vojvodić, a koju je zapisao đed Jelene Ivanišević, Vido Brković.
Predstava traje 80 minuta a moguće se vidjeti fragmen iz predstave na kanalu Youtube.
Publikovano nakon predstave u Stokholmu, maja 2016.
