listovi5433cirN
svN
 
 
 
 
Web www.dijaspora.nu

bukvar

Na švedskom jeziku koji je utemeljio najugledniju književnu nagradu u svetu široj kulturnoj javnosti, ovim brojem Diaspore, približava se razvoj pismenosti kod Srba i stvaranje prvog srpskog bukvara iz XVI veka.Autor je Margareta Atios Šolman.

Reč je o Bukvaru Inoka Save iz 1597. godine.

Za ovu dragocenu knjigu prvi put se saznalo pre nepun vek. O bukvaru za koji, dakle, nisu znali Sava Mrkalj i Vuk Stefanović Karadžić u Otadžbini se malo piše i govori. Prema Mihajlu Blečiću tek 1929. godine ova knjiga je dobila svoje mesto u Narodnoj enciklopediji (urednik prof. St. Stojanović), dok će joj ozbiljniju pažnju posvetiti 1940. godine časopis Učitelj (autori priloga bili su Đorđe Sp. Radojčić i Milorad J. Vanilić). 

Posle Drugog svetskog rata, dr Miraš Kićović je 1952. godine objavio rad pod naslovom Prvi srpski bukvar. U biblioteci Kapitalna dela, Politika je 1992. godine objavila, kao prvu knjigu, reprint izdanje Bukvar Ikona Save. I to je sve. 

Zbog toga je rad slaviste Margarete Atos Šolman tim značajniji. Njen rad obiluje bogatstvom istorijskih činjenica koje prate objektivni komentari o srpskom nacionalnom biću, njegovoj izgradnji, razvoju i očuvanju i pismenosti kod Srba.

Priča o srpskom bukvaru na stranicama Diaspore još je jedan u nizu dokaza kako su švedski slavisti vrsni poznavaoci istorije srpske književnosti i savremene književnosti uopšte. Podsećamo da je švedski jezik bio četvrti jezik u nizu stranih jezika na kojem se pojavio Gorski vijenac. Bilo je to u okviru obeležavanja stogodišnjice rođenja vladike Rade. Nedavno se pojavilo i reprint izdanje Gorskog vijenca na švedskom. I još jedno podsjećanje za koje postoji dokaz na stranicama ovog časopisa. Od deset najznačajnijih dela objavljenih na srpskom jeziku u dvadesetom veku čak njih šest može se danas pročitati na švedskom jeziku.

                                                Dijaspora/Diaspora, godina IV, 2001., broj 22
                                                Dvojezični švedsko-srpski časops za kulturu